Ezo Gelin Efsanesi
Ezo gelin, güneydoğu Anadolu bölgesinden kaynağını alıp ülkemizin her yanına dağılmış halk hikayesidir. Barak ağzıyla yaygın bir şekilde söylenen uzun havaya da mevzu olmuştur. Asıl ismi Zöhre olan Ezo gelin 1909 senesinde Gaziantep ilinin Uruş kasabasında, emir dede’nin kızı olarak dünyaya geldi. Yirmi yaşlarında dünya evine giren Ezo gelin evliliğini sürdürmek adına mücadele etmiş olsa da kocasıyla geçinemez ve çok zaman geçmeden evliliğini sonlandırır. Arkasından Suriye’de Cerablus’un Kozbaş kasabasında oturan teyze oğlu Mehmet ile akrabalarının baskısı sonucunda evlenmek zorunda kalır. Bir müddet sonra hastalanır, fakat oldukça fakir olduklarından dolayı eşi onu iyileşmesi adına doktora götüremez. Ezo yakınlarının ve devletinin yani memleketinin özlemini çekerek can verir. Vasiyeti üstüne sınırdaki bir tepeye defnedilir. Kendisi tam bir vatan sevdalısı olduğundan dolayı bu hikaye nesilden nesle aktarılır. Bu hikayenin anlatılmasının temel nedenlerinden birisi de zorla yaptırıl